— Mudzidzisi raira —

02 Jul, 2015 - 00:07 0 Views

Kwayedza

ZVISAZITASINGWI
CHINO chidzidzo chinobva mukukoka kwatinoita varairidzi kuti vadzidzise vana chiShona chamandorokwati chinonzi “MUDZIDZISI RAIRA”. Chidzidzo chino chinobva kumumwe murairidzi wepaCrescent College Harare.

Ichi chikamu chichabatsira vana vegwaro rechina nerechitanhatu mukupindura mibvunzo yavo yemutauro (gramma) mubvunzo dzavo. Tangonyurura chipenga chechikamu ndicho chatichataura nezvacho.

Chisazitasingwi izwi rinomirira zita seizvi:
* Tendai haana kubuda zvakanaka mubvunzo dzake gore rapera.
Rangarira kuti Tendai izita remunhu uye zita iri riri mumupanda 1a, tinogona kubvisa zita toisa izwi rinorimirira sa iye tinobva tati:
* Iye haana kubuda zvakanaka mubvunzo dzake gore rakapera.

Mienzaniso yezvisazitasingwi:
iye, ivo, iwo, ini, iwe, isu, iko, isvo, ipo, icho,

Mienzaniso yezvisazitasingwi muzvirevo:
(i) Iwo waakatema nezuro hauna kudonha asi akadzamara atyora mupini.
(ii) Ivo ndivo vakaenda naye kuchipatara nezuro.
(iii) Iwe ndiwe wakaramba kutumwa nemudzidzisi paye.
(iv) Isu hatingaende kumabiko nhasi.
(v) Iko kakamuruma kachibva katiza,

Cherechedzo:- Muchaona kuti mazwi ese atashandisa pekutanga mukuumba zvirevo zvisazitasingwi,

Mhando imwe yezvisazitasingwi:
Zvisazitasingwi zvinogona kushanda pamwe chete nezita rachinomirira, kana chizita chinochidudzira kuitira kutsinhira nekusimbisa, seizvi:
(i) Ivo vana vakakanganisa (ivo chisazitasingwi, vana izita riri mumupanda 2)
(ii) Iwe Rudo wakaramba kutumwa nemudzidzisi paye. (Iwe chisazitasingwi, Rudo izita riri mumupanda 1a)
(iii) Ivo vamwe vatadzawo, (ivo chisazitasingwi, vamwe chiverengo chinova chizita).
(iv) Ivo vose vakatorwa nemapurisa nezuro. (ivo chisazitasingwi, vose chirevauwandu chinova chizita.)

MAUMBIRWO EZVISAZITASINGWI:
Zvisazitasingwi zvedungamunhu zvinoumbwa seizvi:
Chitsigisi + chiratidzamupanda/munhu
i- + -v- + -o
i- + -k- + -o
i- + -sv- + -o
i- + -p- + -o
Rangarirai kuti zvisazitasingwi zvose zvine chitsigisi /i-/

Zvimwe zvakakosha kuziva pazvisazitasingwi:
(a) Zvisazitasingwi zvedungamunhu zvinogona kudzokororwa kuitira simbiso sokuti:-
Ini toti inini, isu isusu, iwe iwewe,
Rangarirai kuti kana zvichinge zvadzokororwa seizvi zvinorasikirwa nechitsigisi chepiri.
(b) Zvisazitasingwi zvedungamunhu zvomunhu wechipiri zvinogona kashandiswa sezvinamatidzwa seizvi:-
shewe (ishe iwe)
mwanawe (mwana iwe)
(c) Chisazitasingwi iye chinogona kubatanidzwa nechimwe chisazitasingwi kuburitsa simbiso seizvi:-
iye isu (iyesu)
iye iwe (iyewe)
iye ini (iyeni)
Zvisazitasingwi zvose kubva pamupanda 1 kusvika 21 zvinogona kubatanidzwa nezviratidzi kuitirawo kuburitsa simbiso seizvi:
iye uyu (iyeyu)
ivo ava (ivava)
iye iwe (iyewe)
idzo idzi (idzodzi)
iye uyo (iyeyo)
ivo avo (ivavo)
idzo idzo (dzodzo)
(d) Kazhinji kana chisazitasingwi chashandiswa pamwe nezita rachinomirira, icho ndicho chinotanga chozoteverwa nezita, seizvi:-
iwo musi, iye mwana, iko kambwa, nezvimwewo.
Urongwa uhwu hunoshanduka kana chisazitasingwi ichi chichiteverwa nechiratidzi. Apa zita ndiro rinotanga richiteverwa nechisazitasingwi chakabatanidzwa nechiratidzi seizvi:-
iwo uyo musi (musi iwoyo)
iye uyu mwana (mwana iyeyu)

MAGUMO
Varairidzi makasununguka kutumira zvamunoda kuti vana vadzidze ku: Kwayedza, Box 396 Harare kana paEmail inoti [email protected]. Munogona kusiya chero kumahofisi eZimpapers kuManica Post, kwaMutare, kuChronicle Building, kuBulawayo, paHehald House muHarare, kuMasvingo, Beitbridge, Gweru kana kuChinhoyi. – MUPEPETI.

Share This:

Sponsored Links

We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/ZWTC6PG" target="blank">Take Survey</a></div>